Hawaje, choć są najmłodszym z 50 stanów USA, mają bogatą historię i wiele unikalnych aspektów, które przyciągają turystów z całego świata. Od ich odkrycia przez Europejczyków po współczesne życie na wyspach, Hawaje fascynują swoją różnorodnością i pięknem. Przyjrzyjmy się bliżej, kto odkrył te niezwykłe wyspy i co sprawia, że są one tak wyjątkowe.
Kto odkrył Hawaje?
Pierwszym Europejczykiem, który postawił stopę na Hawajach, był brytyjski podróżnik James Cook. Jego odkrycie w 1778 roku było znaczącym wydarzeniem, które otworzyło drzwi do kontaktów między Europejczykami a mieszkańcami wysp Pacyfiku. Cook nazwał te tereny „Sandwich Islands” na cześć swojego sponsora, Johna Montagu, 4. hrabiego Sandwich. Jego podróże przyczyniły się do znacznego poszerzenia wiedzy geograficznej ówczesnych Europejczyków.
James Cook, podróżując na swoich statkach HMS „Resolution” i HMS „Discovery”, odwiedził Hawaje dwukrotnie. Jego pierwsza wizyta była pełna entuzjazmu i ciekawości, a miejscowi przyjęli go z otwartymi ramionami. Niestety, druga wizyta w 1779 roku zakończyła się tragicznie. Cook zginął w potyczce z miejscowymi, co pokazuje, jak napięte były relacje między przybyszami a rdzenną ludnością.
Jakie były pierwsze kontakty Europejczyków z Hawajami?
James Cook był pierwszym Europejczykiem, który dotarł do Hawajów, ale jego podróże nie były jedynymi, które zmieniły losy tych wysp. Po jego odkryciu Hawaje stały się celem licznych europejskich wypraw, w tym odkrywców, kupców i wielorybników. Brytyjskie wpływy były szczególnie znaczące, co widoczne jest m.in. w hawajskiej fladze, która zawiera elementy brytyjskie.
Pomimo początkowego entuzjazmu, kontakty z Europejczykami miały również swoje negatywne skutki. Przynieśli oni na wyspy choroby, na które miejscowa ludność nie była odporna, co doprowadziło do dramatycznego spadku liczby ludności. Ospa, grypa i odra były szczególnie niszczycielskie, co miało długotrwałe konsekwencje dla społeczności hawajskiej.
Jakie znaczenie mają Hawaje dla Stanów Zjednoczonych?
Hawaje dołączyły do Stanów Zjednoczonych jako 50. stan w 1959 roku, ale ich historia jako suwerennego państwa sięga początków XIX wieku. Przed aneksją przez USA, Hawaje były Królestwem, a następnie Republiką. Hawaje są jednym z nielicznych stanów USA, które były niepodległymi krajami przed dołączeniem do unii.
Pod względem geograficznym Hawaje są wyjątkowe jako jedyny stan USA położony całkowicie na wyspach i otoczony wodą. Znajdują się na północno-środkowej części Oceanu Spokojnego, co czyni je strategicznie ważnym punktem zarówno dla turystyki, jak i militariów. Baza wojskowa Pearl Harbor, słynna z ataku japońskiego w 1941 roku, jest jednym z kluczowych elementów obecności wojskowej USA na Pacyfiku.
Geografia i klimat Hawajów
Hawaje rozciągają się na długości niemal 2,5 tys. km i składają się z 137 wysp, z czego 8 jest głównych, a 7 zamieszkanych. Archipelag ma wulkaniczne pochodzenie, co wpływa na jego unikalny krajobraz. Mauna Kea, najwyższy szczyt, wznosi się na wysokość 4205 m n.p.m., a jego wysokość mierzona od podstawy na dnie Pacyfiku przekracza wysokość Mount Everestu.
Klimat Hawajów jest typowy dla tropików, z dwoma porami roku: suchą (od maja do października) i deszczową (od listopada do kwietnia). Średnie temperatury latem wynoszą około 29°C, a zimą spadają do około 23°C w dzień. Wysoko położone wulkany, takie jak Mauna Kea, mogą być pokryte śniegiem w zimowych miesiącach.
Jakie są najważniejsze atrakcje turystyczne na Hawajach?
Hawaje oferują szeroki wachlarz atrakcji turystycznych, które przyciągają miliony odwiedzających rocznie. Jednym z najbardziej znanych miejsc jest plaża Waikiki w Honolulu, będąca mekką surferów i miłośników plażowego wypoczynku. Jednak Hawaje to nie tylko plaże. Znajduje się tu wiele parków narodowych, jak np. Park Narodowy Wulkanów na Wielkiej Wyspie, gdzie można podziwiać aktywne wulkany.
Na wyspie Kauai znajduje się Kanion Waimea, często nazywany „Wielkim Kanionem Pacyfiku”. Jest to miejsce o zapierających dech w piersiach widokach, które przyciąga zarówno miłośników przyrody, jak i fotografów. Warto również odwiedzić Na Pali Coast State Wilderness Park, z jego dramatycznymi krajobrazami, często wykorzystanymi w filmach takich jak „Jurassic Park”.
Ciekawostki o Hawajach
Hawaje są miejscem, gdzie można zaobserwować wyjątkowe zjawisko optyczne zwane „zielonym błyskiem”. Jest to rzadkie zjawisko, które można zobaczyć tuż po zachodzie słońca lub tuż przed jego wschodem. To efekt załamania światła w atmosferze, kiedy ostatnia część tarczy słonecznej mieni się intensywną zielenią.
Interesującym faktem jest również to, że Hawaje mają największy procent endemicznych gatunków na świecie. Aż 91% roślin kwiatowych i 99% gatunków ptaków to gatunki endemiczne. To czyni Hawaje unikalnym miejscem do badań naukowych i ochrony przyrody.
Jakie są wyzwania i problemy współczesnych Hawajów?
Pomimo swojego piękna i popularności wśród turystów, Hawaje borykają się z licznymi wyzwaniami. Wysokie koszty życia i ograniczona dostępność zasobów naturalnych to tylko niektóre z problemów, z którymi muszą sobie radzić mieszkańcy. Wzrost liczby turystów na wyspach przyczynia się do przeciążenia infrastruktury i zasobów naturalnych.
Hawaje stawiają również czoła problemom związanym z ochroną środowiska. Wiele gatunków roślin i zwierząt jest zagrożonych wyginięciem, a zmiany klimatyczne mają wpływ na ekosystemy wysp. Władze podejmują działania mające na celu ochronę unikalnej przyrody Hawajów, co jest kluczowe dla zachowania ich wyjątkowego charakteru.
Co warto zapamietać?:
- Hawaje zostały odkryte przez brytyjskiego podróżnika Jamesa Cooka w 1778 roku, co zapoczątkowało kontakty z Europejczykami.
- Hawaje stały się 50. stanem USA w 1959 roku, wcześniej były suwerennym Królestwem i Republiką.
- Archipelag składa się z 137 wysp, z czego 8 jest głównych, a Mauna Kea to najwyższy szczyt o wysokości 4205 m n.p.m.
- Hawaje są domem dla 91% endemicznych roślin kwiatowych i 99% gatunków ptaków, co czyni je unikalnym miejscem do badań.
- Współczesne wyzwania Hawajów obejmują wysokie koszty życia, przeciążenie infrastruktury oraz problemy związane z ochroną środowiska.
